4 min read

Làm ngược. Làm đúng.

“Dòng tiền đổ vào mua cổ phiếu trong phiên khai trương năm Tân Sửu diễn ra vào hôm nay 17-2 đã đẩy hàng loạt mã chứng khoán xanh rực rỡ, giá cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp tăng trần, khối ngoại mua ròng.” - Tuổi Trẻ Online 18/2/2021 [Link]

Năm 2004, Mark đặt cược. Mark đặt cược là mặc dù đã có một vài mạng xã hội trên thị trường với hàng triệu người dùng (Friendster, MySpace,…), vẫn có khoảng trống để phát triển thêm 1 mạng xã hội nữa. Thực tế là việc phát triển mạng xã hội tưởng dễ mà khó, không đơn thuần là làm một website để người dùng đăng nhập và đăng trạng thái, hình ảnh, video. Bạn sẽ không quan tâm đến mạng xã hội mới mở vì ở đó chưa có bạn bè của bạn. Ngược lại, bạn bè của bạn cũng không quan tâm đến mạng xã hội mới mở vì ở đó chưa có bạn. Đây là “Vòng lặp triệt tiêu” liên tục kéo mạng xã hội mới mở về con số 0 người dùng, ngược với “Vòng lặp phản hồi” mà Mèo Mập mô tả:

“Ít người để ý hơn nhưng quyền cũng sinh ra quyền. Vòng lặp phản hồi cho phép người có quyền lực thu hút nhiều người theo, mỗi người mới theo người có quyền lại mang cho họ thêm quyền lực. Câu chuyện của Kim Jong Un ở Triều Tiên cũng tương tự. Việc anh ấy có tài giỏi hay không Mèo Mập chưa nói đến. Nhưng trong chính phủ mà Kim Jong Un quyền lực gần tuyệt đối ngay từ khi mới được đặt để vào vai trò lãnh đạo tối cao, thì bất kỳ ai bước ra ngoài quy tắc cuộc chơi tự nhiên sẽ khó sống sót. Không phải Kim Jong Un bảo vệ quyền lực bằng tài năng, mà quyền lực đã tự bảo vệ và sinh sôi nảy nở chính nó rồi. Vòng lặp phản hồi này giống như câu chuyện tiền sinh ra tiền vậy.”

Khó tránh khỏi các mạng xã hội “Made in Vietnam” như Lotus, Gapo, Zing… dù được đầu tư hàng trăm tỉ vẫn rơi vào tình trạng ảm đạm và khó lòng sống sót.

Vậy mà Mark đã dám đặt cược vào một mạng xã hội mới. Mark còn cược là mạng xã hội này không những không nên lớn mà còn phải nhỏ và chỉ mở cửa cho một nhóm vài ngàn sinh viên trường đại học được đăng ký. Chỉ 2 năm sau đó năm 2006, Mark tiếp tục cược là 1 tỉ USD mà Yahoo đề nghị mua là quá nhỏ dành cho công ty của Mark, lúc đó mới chỉ khoảng 150 nhân viên và chưa có đồng doanh thu nào. Vỏn vẹn 6 năm tiếp theo vào năm 2012, Mark tiếp tục cược là 1 tỉ USD là quá rẻ để mua một công ty khác mới thành lập được 24 tháng với 13 nhân viên và chưa một đồng doanh thu, nên đã ra quyết định chi 1 tỉ USD mua luôn công ty này ngay trên bàn ăn tối.

Công ty mà Mark thành lập tên là Facebook, hiện nay đang có giá trị 779 tỉ USD với 2.8 tỉ người dùng và hơn 70 tỉ USD doanh thu trong năm 2020. Còn công ty mà Mark mua tên là Instagram, hiện được định giá hơn 100 tỉ USD. Dù cho các phi vụ cá cược của Mark nghe chẳng hợp lý gì cả, Facebook vẫn vượt lên nghịch cảnh để đạt được sức ảnh hưởng như ngày hôm nay. Không. Thực tế không phải vậy. Chính vì các phi vụ cá cược của Mark nghe chẳng hợp lý mà Facebook mới đạt được thành tựu của ngày hôm nay. Tất cả các phi vụ nghe hợp lý đã có quá nhiều đối thủ cạnh tranh và quá nhiều người chia sẻ miếng bánh ngon rồi. Còn Mark, Mark đã đi con đường ngược với dòng chảy dư luận, và quan trọng hơn cả là: Ngược nhưng Đúng. 

Nếu bạn suy nghĩ giống với đa số mọi người về một cơ hội có thật, khả năng cao cơ hội đó đã bị giành phần mất. Ngược lại, nếu bạn suy nghĩ khác với đa số mọi người, khả năng cao là bạn đang sai lầm. Vậy làm thế nào để bạn biết bạn đang đúng khi dường như cả thế giới đang quay lưng? Chứng khoán lập đỉnh. Bitcoin lập đỉnh. Chứng khoán, Bitcoin sẽ tiếp tục tăng tốc. Hay không? Vì sao?